STANOWISKO ZUS
Z 17 PAŹDZIERNIKA 2011 R.
W SPRAWIE ROCZNEJ PODSTAWY
WYMIARU SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA EMERYTALNE I RENTOWE
Zgodnie z art. 19
ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) roczna podstawa
wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może być wyższa od
kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego. Oznacza to, że po przekroczeniu przez
ubezpieczonego kwoty rocznej podstawy płatnik zaprzestaje obliczania i
przekazywania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od nadwyżki ponad
tę kwotę. Jeżeli do odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
za danego ubezpieczonego jest zobowiązanych kilku płatników, wówczas to
ubezpieczony ma obowiązek zawiadomić wszystkich swoich płatników o
przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek. Przekazanie takiej
informacji, upoważnia płatnika do naliczenia składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe od podstawy wskazanej przez ubezpieczonego albo do
zaprzestania naliczania składek od miesiąca wskazanego w oświadczeniu.
Gdy ubezpieczony
poda informacje niezgodne ze stanem faktycznym, co spowoduje powstanie
zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wówczas
ponosi skutki tego zawiadomienia. Wynika to z art. 19 ust. 6 powołanej ustawy.
Natomiast w § 10 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18
grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U.
nr 161, poz. 1106 z zm.) zostało doprecyzowane, że w przypadku przekazania
błędnego oświadczenia ubezpieczony jest zobowiązany do spłacenia całości
powstałego zadłużenia. Oznacza to, że ubezpieczony powinien uregulować składki
finansowane zarówno w części przez płatnika, jak i w części przez
ubezpieczonego oraz odsetki za zwłokę, naliczone do dnia zapłaty włącznie.
Należy przy tym
podkreślić, że ubezpieczony nie może upoważnią jednego ze swoich płatników do
zaprzestania odprowadzania składek, jeżeli nie została osiągnięta roczna
podstawa. Dlatego nie powinna występować sytuacja, w której jeden z płatników
będzie wykazywać zerowe podstawy wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
natomiast drugi płatnik będzie te podstawy wykazywać, aż do osiągnięcia ich
górnej granicy. W każdym przypadku, w którym ZUS stwierdzi błędne ograniczenie
rocznej podstawy, powstałe wskutek przekazania przez ubezpieczonego
oświadczenia, zobowiązuje ubezpieczonego do spłacenia zadłużenia. Jeżeli
ubezpieczony nie zgadza się z ustaleniami ZUS, wówczas jest wydawana decyzja w
tej sprawie, od której przysługuje prawo wniesienia odwołania.